TÍNH TOÁN CÔNG SUẤT VÀ LẬP DỰ TOÁN HỆ THỐNG ĐIỆN CHO CÔNG TRÌNH M&E
Trong các công trình xây dựng, hệ thống điện là thành phần cốt lõi trong tổng thể hệ thống cơ điện (M&E), đóng vai trò cung cấp năng lượng cho toàn bộ thiết bị và hệ thống kỹ thuật. Việc tính toán công suất chính xác và lập dự toán đầy đủ giúp đảm bảo an toàn, hiệu quả vận hành và tối ưu chi phí đầu tư.
Bài viết này trình bày một cách có hệ thống quy trình tính toán phụ tải, thiết kế sơ bộ nguồn cấp, và lập dự toán hệ thống điện cho công trình M&E – từ lý thuyết nền tảng đến thực tiễn triển khai. Nội dung phù hợp cho kỹ sư thiết kế, nhà thầu cơ điện và các bên liên quan trong quá trình lập và quản lý dự án.
1. Tổng quan hệ thống điện trong công trình M&E
Hệ thống điện là một trong bốn cấu phần chính của hệ thống Cơ điện (M&E), bao gồm: điện, cấp thoát nước, điều hòa thông gió (HVAC), và phòng cháy chữa cháy (PCCC). Trong đó, hệ thống điện đảm nhiệm việc cung cấp năng lượng cho toàn bộ thiết bị, máy móc và hệ thống hạ tầng kỹ thuật của công trình.
Các thành phần chính trong hệ thống điện công trình bao gồm:
-
Hệ thống điện động lực (Power system)
-
Hệ thống chiếu sáng (Lighting system)
-
Hệ thống cấp nguồn cho HVAC, thang máy, PCCC
-
Hệ thống điều khiển và tự động hóa (BMS)
-
Hệ thống tiếp địa và chống sét
Hệ thống điện không chỉ đảm bảo hoạt động liên tục và an toàn mà còn ảnh hưởng đến khả năng mở rộng, vận hành, tiết kiệm năng lượng và chi phí bảo trì.
2. Phân tích nhu cầu và tính toán công suất hệ thống điện
2.1 Thu thập thông tin phụ tải
Đây là bước khởi đầu trong tính toán công suất:
-
Danh mục thiết bị sử dụng điện (từ bản vẽ kiến trúc, danh sách thiết bị do chủ đầu tư cung cấp)
-
Xác định công suất tiêu thụ (kW/kVA) của từng thiết bị
-
Phân chia theo khu vực (tầng, khối nhà, phòng…)
2.2 Phân loại phụ tải
-
Chiếu sáng (Lighting Load): thường được tính theo diện tích sử dụng (W/m²)
-
Ổ cắm (Socket Load): dựa trên số lượng và công suất mỗi ổ
-
Thiết bị động lực (Motor Load): máy bơm, AHU, quạt gió, thang máy…
-
Phụ tải đặc biệt: hệ thống camera, máy chủ, Data Center…
2.3 Tính công suất toàn bộ hệ thống
Áp dụng công thức:
Ptổng=∑(Pi×Ksd×Kđt)/cosϕP_{tổng} = \sum (P_i \times K_{sd} \times K_{đt}) / \cos\phiPtổng=∑(Pi×Ksd×Kđt)/cosϕ
Trong đó:
-
PiP_iPi: công suất định mức của thiết bị thứ i
-
KsdK_{sd}Ksd: hệ số sử dụng (thường từ 0.6 – 0.9 tùy thiết bị)
-
KđtK_{đt}Kđt: hệ số đồng thời (xác suất các thiết bị hoạt động cùng lúc, thường 0.7 – 1.0)
-
cosϕ\cos\phicosϕ: hệ số công suất (thường 0.85 – 0.95)
2.4 Xác định dự phòng
Thông thường, công suất được thiết kế có thêm hệ số dự phòng (10–30%) để đảm bảo mở rộng trong tương lai.
3. Thiết kế sơ bộ hệ thống cung cấp điện
Sau khi xác định được tổng công suất, kỹ sư M&E tiến hành bố trí hệ thống điện như sau:
3.1 Nguồn cấp chính
-
Trạm biến áp (nếu tổng công suất ≥ 1000kVA)
-
Nguồn dự phòng (máy phát điện hoặc UPS)
-
Phân vùng cung cấp điện theo tầng hoặc theo khối chức năng
3.2 Thiết kế cấp điện
-
Hệ thống thanh cái, tủ điện phân phối chính (MDB), tủ phân phối tầng (DB)
-
Lựa chọn thiết bị đóng cắt, ACB, MCCB, MCB theo dòng tính toán
-
Lựa chọn tiết diện dây dẫn, cáp điện theo tiêu chuẩn IEC/TCVN (dựa trên mật độ dòng điện, sụt áp, điều kiện lắp đặt)
3.3 Hệ thống điều khiển và giám sát
-
Giám sát năng lượng (BMS/EMS)
-
Hệ thống ATS chuyển đổi nguồn tự động
-
Thiết bị đo lường điện năng (Vôn kế, Ampe kế, Công tơ…)
4. Lập dự toán hệ thống điện trong M&E
4.1 Xác định khối lượng
Dựa trên bản vẽ thiết kế chi tiết, kỹ sư lập bảng khối lượng:
-
Dây dẫn, ống luồn, cáp
-
Thiết bị đóng cắt, tủ điện
-
Thiết bị chiếu sáng, ổ cắm, công tắc
-
Hệ thống chống sét, tiếp địa
4.2 Đơn giá vật tư và nhân công
-
Tra cứu theo bộ đơn giá xây dựng địa phương (ban hành bởi Sở Xây dựng)
-
Kết hợp giá vật tư thực tế (cập nhật từ nhà cung cấp)
-
Nhân công theo định mức 1776/BXD
4.3 Tổng hợp dự toán
Gồm:
-
Chi phí vật tư
-
Chi phí nhân công
-
Chi phí máy thi công (nếu có)
-
Hệ số trượt giá, chi phí quản lý và dự phòng
Sử dụng phần mềm dự toán:
-
G8, Eta, Acitt: lập dự toán chuyên nghiệp
-
Excel Template: tiện dụng cho dự án vừa và nhỏ
5. Một số sai lầm thường gặp và kinh nghiệm thực tiễn
-
Không tính đến hệ số đồng thời → dẫn đến chọn dây dẫn, CB quá lớn, gây lãng phí
-
Thiếu dự phòng công suất → sau này không đủ tải khi mở rộng
-
Không kiểm tra sụt áp → gây cháy thiết bị hoặc làm việc không ổn định
-
Lựa chọn sai vật tư → tăng chi phí bảo trì, giảm tuổi thọ hệ thống
-
Không lập bản vẽ as-built và nghiệm thu điện chi tiết → ảnh hưởng nghiệm thu hoàn công
Tính toán công suất và lập dự toán hệ thống điện là quá trình đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa kiến thức chuyên môn, phần mềm hỗ trợ và kinh nghiệm thực tế. Một hệ thống điện được thiết kế và tính toán đúng đắn sẽ không chỉ đảm bảo an toàn – hiệu quả – tiết kiệm, mà còn nâng cao giá trị đầu tư lâu dài cho công trình.
GIỚI THIỆU ĐƠN VỊ CUNG CẤP DỊCH VỤ TƯ VẤN THIẾT KẾ & THI CÔNG UY TÍN
Tầm quan trọng của các đơn vị thi công là không thể phủ nhận, uy tín của họ sẽ đảm bảo chất lượng và tính thẩm mỹ cho công trình của bạn. Hiện nay, có rất nhiều đơn vị cung cấp dịch vụ thiết kế và thi công để đáp ứng nhu cầu xây dựng ngày càng tăng cao tại nước ta. Do đó, việc tìm kiếm một đơn vị uy tín không phải là điều dễ dàng và đòi hỏi bạn phải dành thời gian tìm hiểu. Trong quá trình lựa chọn, bạn cần tìm hiểu thật kỹ và đảm bảo rằng đơn vị đi cùng phải có chuyên môn cao, nhiều năm kinh nghiệm, có hợp đồng ký kết rõ ràng, chi phí minh bạch,... Để giúp khách hàng tiết kiệm thời gian tìm kiếm, Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Hưng Nghiệp Phú tự tin rằng sẽ là sự lựa chọn tốt nhất dành cho bạn.
Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Hưng Nghiệp Phú với sứ mệnh cung cấp các giải pháp và dịch vụ tốt nhất, xây dựng cộng đồng thịnh vượng cùng khách hàng, Hưng Nghiệp Phú đang từng bước khẳng định thương hiệu của mình thông qua sự hợp tác chân thành, với đội ngũ lãnh đạo có năng lực đạo đức, sáng tạo, chuyên môn cao và tầm nhìn chiến lược. Hưng Nghiệp Phú sở hữu đội ngũ nhân viên lành nghề, trình độ cao sẽ mang đến cho khách hàng những công nghệ chất lượng tốt nhất.
Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Hưng Nghiệp Phú - chuyên thi công các công trình dân dụng và công nghiệp. Chúng tôi mong muốn đồng hành cùng khách hàng trong các dự án xây dựng cũng như các thủ tục liên tục như sơ đồ quy hoạch, xin giấy phép xây dựng, hoàn thiện thủ tục, xin cấp chứng chỉ phòng cháy chữa cháy,... Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào hoặc đang có nhu cầu thiết kế, hoàn thiện thủ tục, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn miễn phí!
>>> Xem thêm:
_____________________
THÔNG TIN LIÊN HỆ HỢP TÁC:
Facebook: Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Hưng Nghiệp Phú (興業富)
Đường dây nóng: 1800.3368 (Miễn phí)
Trang web: xaydunghungnghiepphu.com
Gmail: kinhdoanh01@xaydunghungnghiepphu.com
Địa chỉ: Số 2034D, tổ 22, Ấp Phước Thái, P. Thái Hòa, TP. Tân Uyên, Tỉnh Bình Dương
------
Nguồn: Tổng hợp từ Internet
