THI CÔNG SAI THIẾT KẾ – AI CHỊU TRÁCH NHIỆM?
Việc thi công sai thiết kế trong ngành xây dựng là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến chất lượng công trình không đảm bảo, chậm tiến độ, phát sinh chi phí khắc phục lớn và thậm chí gây ra tai nạn nghiêm trọng. Câu hỏi đặt ra là: Khi xảy ra sai sót thi công không đúng thiết kế được phê duyệt, ai sẽ là người chịu trách nhiệm trước pháp luật và chủ đầu tư? Cùng Hưng Nghiệp Phú tham khảo bài viết dưới đây nhé!
1. Thi công sai thiết kế là gì?
Trong lĩnh vực xây dựng, thiết kế kỹ thuật đóng vai trò xương sống của toàn bộ công trình, là căn cứ để thi công, nghiệm thu và đưa công trình vào sử dụng. Tuy nhiên, trên thực tế, tình trạng thi công sai thiết kế xảy ra không ít, từ công trình nhà dân cho đến các dự án hạ tầng lớn.
Thi công sai thiết kế được hiểu là việc thực hiện xây dựng không đúng với bản vẽ thiết kế đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, bao gồm sai về kích thước, kết cấu, vật liệu, quy mô hoặc giải pháp kỹ thuật. Ngoài ra, việc sử dụng bản vẽ chưa được phê duyệt, hoặc bản vẽ thiết kế chưa được thẩm định, cũng được coi là vi phạm. Các lỗi phổ biến gồm:
-
Sai lệch kích thước kết cấu: Ví dụ, chiều cao tầng thấp hơn thiết kế làm ảnh hưởng không gian sử dụng và hệ thống kỹ thuật.
-
Lệch vị trí dầm, cột, tường chịu lực: Gây mất ổn định kết cấu, tiềm ẩn rủi ro sụp đổ.
-
Bố trí sai hệ thống kỹ thuật (điện, nước, PCCC): Dẫn đến chập cháy, ngập nước hoặc không đạt kiểm định an toàn.
-
Sử dụng vật liệu không đúng chủng loại thiết kế: Thay đổi từ gạch bê tông sang gạch đất nung, thép không đủ mác chịu lực...
Các sai sót này có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân: chủ quan từ đội thi công, sự yếu kém của giám sát, thiếu thống nhất giữa thiết kế và thi công, hoặc thậm chí là cố tình cắt giảm chi phí dẫn tới thay đổi sai quy định.
2. Ai chịu trách nhiệm khi thi công sai thiết kế?
Việc xác định trách nhiệm pháp lý khi công trình thi công sai thiết kế phụ thuộc vào bản chất sai phạm và vai trò của từng bên tham gia. Dưới góc độ pháp luật hiện hành – đặc biệt là Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi 2020) và Luật Đấu thầu 2023 – các chủ thể có thể phải chịu trách nhiệm bao gồm:
● Nhà thầu thi công
Là đơn vị trực tiếp thực hiện công việc, nhà thầu phải tuân thủ đúng thiết kế kỹ thuật, biện pháp thi công và tiêu chuẩn đã được chủ đầu tư phê duyệt. Nếu tự ý điều chỉnh giải pháp kỹ thuật, vật liệu hoặc kích thước cấu kiện, nhà thầu sẽ bị xem là vi phạm hợp đồng và có thể bị:
-
Buộc tháo dỡ, thi công lại phần sai phạm
-
Phạt vi phạm hợp đồng (theo điều khoản đã ký)
-
Bị xử lý hành chính theo Nghị định 16/2022/NĐ-CP
-
Cấm tham dự đấu thầu theo Luật Đấu thầu 2023 nếu vi phạm nghiêm trọng, tái diễn
● Tư vấn giám sát
Đây là "người gác cổng kỹ thuật" trên công trường. Nếu đơn vị giám sát không phát hiện kịp thời hoặc cố tình bỏ qua sai phạm, họ sẽ bị xem là thiếu trách nhiệm, thậm chí đồng phạm nếu có tiêu cực. Hậu quả có thể bao gồm:
-
Trách nhiệm dân sự: bồi thường thiệt hại cho chủ đầu tư
-
Trách nhiệm hành chính: bị thu hồi chứng chỉ hành nghề
-
Bị chấm dứt hợp đồng và cấm tiếp tục tham gia dự án
● Đơn vị thiết kế
Trong trường hợp sai sót bắt nguồn từ thiết kế không đầy đủ, mâu thuẫn hoặc thiếu khả thi dẫn đến nhà thầu hiểu sai và thi công sai, trách nhiệm sẽ thuộc về tổ chức thiết kế. Khi đó, đơn vị thiết kế phải:
-
Chịu chi phí chỉnh sửa thiết kế
-
Phối hợp khắc phục hậu quả thi công
-
Bị xử lý nếu có sai sót nghiêm trọng, gây sụp đổ hoặc hư hỏng
● Chủ đầu tư
Chủ đầu tư giữ vai trò kiểm soát toàn bộ dự án. Nếu chủ đầu tư tự ý chỉ đạo thay đổi thiết kế trong quá trình thi công mà không thông qua đơn vị tư vấn hoặc không có văn bản điều chỉnh, chính chủ đầu tư sẽ là người chịu trách nhiệm cao nhất. Trong nhiều trường hợp, chủ đầu tư còn bị xử phạt hành chính, không được nghiệm thu hoàn công và không đủ điều kiện cấp sổ đỏ cho dự án.
3. Hậu quả của việc thi công sai thiết kế
Hậu quả của việc thi công sai thiết kế là nghiêm trọng và đa chiều, không chỉ ảnh hưởng đến tính an toàn và chất lượng công trình, mà còn gây tổn thất lớn về tài chính, tiến độ và uy tín doanh nghiệp:
-
Giảm chất lượng công trình: Các cấu kiện sai thiết kế thường không đảm bảo khả năng chịu lực, dễ nứt vỡ, thấm dột và xuống cấp sớm.
-
Phát sinh chi phí khắc phục: Việc tháo dỡ, làm lại, thuê đơn vị kiểm định độc lập và cập nhật lại hồ sơ thiết kế sẽ tiêu tốn rất nhiều thời gian và tiền bạc.
-
Chậm tiến độ thi công và bàn giao: Các hạng mục buộc dừng lại để khắc phục kéo theo cả chuỗi công việc phía sau, ảnh hưởng đến kế hoạch sử dụng công trình.
-
Không đạt nghiệm thu, không được cấp phép hoàn công: Với các dự án nhà ở, điều này còn kéo theo hệ lụy pháp lý về quyền sở hữu, không thể cấp sổ hồng, không thể đưa vào sử dụng chính thức.
-
Rủi ro tai nạn nghiêm trọng: Nhiều vụ sập giàn giáo, sập sàn bê tông... được chỉ ra có nguyên nhân từ việc thi công sai thiết kế hoặc thi công khi chưa đủ điều kiện an toàn.
4. Cách phòng tránh thi công sai thiết kế
Để hạn chế rủi ro thi công sai thiết kế, cần áp dụng đồng bộ nhiều giải pháp từ khâu thiết kế – tổ chức thi công – giám sát:
-
Lập kế hoạch kỹ thuật đầu công trình: Ngay sau khi hoàn thành hồ sơ thiết kế, chủ đầu tư cần tổ chức họp kỹ thuật với nhà thầu, tư vấn giám sát và đơn vị thiết kế để thống nhất quy trình, bản vẽ, tiêu chuẩn áp dụng.
-
Kiểm tra hồ sơ thiết kế hợp lệ: Đảm bảo hồ sơ được thẩm định, phê duyệt đúng thẩm quyền, có đóng dấu pháp lý.
-
Huấn luyện đội ngũ đọc và hiểu bản vẽ: Tổ đội trưởng, kỹ sư thi công phải nắm rõ bản vẽ chi tiết để thi công đúng. Có thể tổ chức đào tạo nội bộ trước khi triển khai các hạng mục phức tạp.
-
Giám sát nghiêm ngặt, lập biên bản từng hạng mục: Mỗi giai đoạn thi công phải có biên bản nghiệm thu nội bộ trước khi chuyển sang bước tiếp theo. Nếu có thay đổi thiết kế, phải được cập nhật đầy đủ, có chữ ký của các bên.
-
Không tự ý thay đổi bất kỳ chi tiết nào: Ngay cả thay đổi nhỏ về vật liệu, màu sơn hay kích thước cũng cần sự thống nhất bằng văn bản với đơn vị thiết kế và chủ đầu tư.
Trong bối cảnh Luật Đấu thầu 2023 và các quy định pháp luật hiện hành siết chặt chất lượng công trình và trách nhiệm pháp lý, việc thi công sai thiết kế là hành vi có hậu quả nghiêm trọng và không thể xem nhẹ. Các bên tham gia dự án – từ nhà thầu, giám sát đến chủ đầu tư – cần thực hiện đúng vai trò, phối hợp minh bạch và tuân thủ pháp luật để đảm bảo an toàn, hiệu quả và tính pháp lý của công trình.
GIỚI THIỆU ĐƠN VỊ CUNG CẤP DỊCH VỤ TƯ VẤN THIẾT KẾ & THI CÔNG UY TÍN
Tầm quan trọng của các đơn vị thi công là không thể phủ nhận, uy tín của họ sẽ đảm bảo chất lượng và tính thẩm mỹ cho công trình của bạn. Hiện nay, có rất nhiều đơn vị cung cấp dịch vụ thiết kế và thi công để đáp ứng nhu cầu xây dựng ngày càng tăng cao tại nước ta. Do đó, việc tìm kiếm một đơn vị uy tín không phải là điều dễ dàng và đòi hỏi bạn phải dành thời gian tìm hiểu. Trong quá trình lựa chọn, bạn cần tìm hiểu thật kỹ và đảm bảo rằng đơn vị đi cùng phải có chuyên môn cao, nhiều năm kinh nghiệm, có hợp đồng ký kết rõ ràng, chi phí minh bạch,... Để giúp khách hàng tiết kiệm thời gian tìm kiếm, Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Hưng Nghiệp Phú tự tin rằng sẽ là sự lựa chọn tốt nhất dành cho bạn.
Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Hưng Nghiệp Phú với sứ mệnh cung cấp các giải pháp và dịch vụ tốt nhất, xây dựng cộng đồng thịnh vượng cùng khách hàng, Hưng Nghiệp Phú đang từng bước khẳng định thương hiệu của mình thông qua sự hợp tác chân thành, với đội ngũ lãnh đạo có năng lực đạo đức, sáng tạo, chuyên môn cao và tầm nhìn chiến lược. Hưng Nghiệp Phú sở hữu đội ngũ nhân viên lành nghề, trình độ cao sẽ mang đến cho khách hàng những công nghệ chất lượng tốt nhất.
Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Hưng Nghiệp Phú - chuyên thi công các công trình dân dụng và công nghiệp. Chúng tôi mong muốn đồng hành cùng khách hàng trong các dự án xây dựng cũng như các thủ tục liên tục như sơ đồ quy hoạch, xin giấy phép xây dựng, hoàn thiện thủ tục, xin cấp chứng chỉ phòng cháy chữa cháy,... Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào hoặc đang có nhu cầu thiết kế, hoàn thiện thủ tục, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn miễn phí!
>>> Xem thêm:
_____________________
THÔNG TIN LIÊN HỆ HỢP TÁC:
Facebook: Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Hưng Nghiệp Phú (興業富)
Đường dây nóng: 1800.3368 (Miễn phí)
Trang web: xaydunghungnghiepphu.com
Gmail: kinhdoanh01@xaydunghungnghiepphu.com
Địa chỉ: Số 2034D, tổ 22, Ấp Phước Thái, P. Thái Hòa, TP. Tân Uyên, Tỉnh Bình Dương
------
Nguồn: Tổng hợp từ Internet
