NHÀ THẦU PHỤ GÂY LỖI – TRÁCH NHIỆM THUỘC VỀ AI TRONG CHUỖI HỢP ĐỒNG?
Trong ngành xây dựng, việc sử dụng nhà thầu phụ (subcontractor) là một thực tế phổ biến nhằm đáp ứng yêu cầu về chuyên môn và tiến độ của dự án. Tuy nhiên, khi nhà thầu phụ gây ra lỗi trong quá trình thi công, câu hỏi đặt ra là: Trách nhiệm thuộc về ai trong chuỗi hợp đồng? Để trả lời câu hỏi này, cần phải phân tích vai trò và trách nhiệm của từng bên liên quan trong hợp đồng xây dựng.
1. Vai trò và trách nhiệm của các bên trong hợp đồng xây dựng
a. Chủ đầu tư
Chủ đầu tư là bên trực tiếp sở hữu dự án và có quyền quyết định về việc lựa chọn nhà thầu chính. Mặc dù chủ đầu tư không trực tiếp tham gia vào quá trình thi công, nhưng họ có trách nhiệm giám sát tổng thể dự án, bao gồm cả việc kiểm tra chất lượng công việc của nhà thầu chính và nhà thầu phụ. Chủ đầu tư cũng có quyền yêu cầu nhà thầu chính thay thế nhà thầu phụ nếu phát hiện sai sót nghiêm trọng.
b. Nhà thầu chính
Nhà thầu chính là bên ký hợp đồng trực tiếp với chủ đầu tư và có trách nhiệm thực hiện toàn bộ hoặc một phần công việc trong dự án. Nhà thầu chính có quyền ký hợp đồng với nhà thầu phụ để thực hiện một số hạng mục công việc cụ thể. Tuy nhiên, nhà thầu chính vẫn phải chịu trách nhiệm trước chủ đầu tư về chất lượng và tiến độ của toàn bộ công trình, bao gồm cả công việc của nhà thầu phụ.
c. Nhà thầu phụ
Nhà thầu phụ là bên ký hợp đồng với nhà thầu chính để thực hiện một phần công việc trong dự án. Nhà thầu phụ có trách nhiệm thực hiện công việc đúng theo yêu cầu kỹ thuật, chất lượng và tiến độ đã được thỏa thuận. Nếu nhà thầu phụ gây ra lỗi trong quá trình thi công, họ phải chịu trách nhiệm sửa chữa và bồi thường thiệt hại theo hợp đồng đã ký kết.
2. Phân định trách nhiệm khi nhà thầu phụ gây lỗi
Việc phân định trách nhiệm khi nhà thầu phụ gây lỗi là một vấn đề pháp lý và thực tế khá phức tạp. Bởi trong chuỗi hợp đồng xây dựng, nhà thầu phụ thường không có quan hệ hợp đồng trực tiếp với chủ đầu tư, mà là bên ký hợp đồng với nhà thầu chính. Tuy nhiên, lỗi của họ có thể ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng công trình và gây thiệt hại cho các bên khác.
2.1. Trách nhiệm pháp lý theo hợp đồng
Theo quy định tại Điều 298 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2020), hành vi vi phạm quy định về xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng có thể bị xử lý hình sự. Cụ thể, nếu nhà thầu phụ thực hiện công việc không đúng thiết kế, sử dụng vật liệu kém chất lượng hoặc không tuân thủ quy trình kỹ thuật, dẫn đến thiệt hại nghiêm trọng, họ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Đồng thời, theo Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015, nếu một bên trong hợp đồng gây thiệt hại cho bên kia, bên gây thiệt hại phải bồi thường. Trong trường hợp này, nhà thầu phụ có thể phải bồi thường thiệt hại cho nhà thầu chính, và nhà thầu chính sẽ tiếp tục bồi thường cho chủ đầu tư nếu lỗi của nhà thầu phụ ảnh hưởng đến công trình.
Như vậy, theo nguyên tắc của pháp luật dân sự và Luật Xây dựng hiện hành, bên ký hợp đồng chịu trách nhiệm trực tiếp trước đối tác hợp đồng của mình. Cụ thể:
-
Nhà thầu phụ chịu trách nhiệm trước nhà thầu chính, theo nội dung hợp đồng thầu phụ. Nếu lỗi phát sinh từ thi công sai kỹ thuật, dùng vật liệu kém chất lượng, không bảo đảm tiến độ hoặc an toàn lao động… thì nhà thầu phụ buộc phải sửa chữa, khắc phục và bồi thường thiệt hại (nếu có).
-
Nhà thầu chính chịu trách nhiệm trước chủ đầu tư, ngay cả khi lỗi xuất phát từ nhà thầu phụ. Bởi theo luật, nhà thầu chính là đơn vị tổng chịu trách nhiệm thi công theo hợp đồng đã ký với chủ đầu tư, bao gồm cả phần công việc do nhà thầu phụ thực hiện.
2.2. Trách nhiệm trong thực tế thi công
Trong thực tế, việc xác định trách nhiệm khi nhà thầu phụ gây lỗi có thể gặp khó khăn do thiếu minh bạch trong hợp đồng và giám sát thi công. Tuy nhiên, theo Điều 5 Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2020), các bên tham gia hoạt động xây dựng phải tuân thủ các quy định của pháp luật về xây dựng, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của tổ chức, cá nhân và cộng đồng. Điều này có nghĩa là nhà thầu chính có trách nhiệm giám sát và đảm bảo chất lượng công việc của nhà thầu phụ.
Dù luật quy định rõ về trách nhiệm hợp đồng, nhưng thực tế thi công tại công trường thường diễn ra như sau:
-
Khi xảy ra lỗi kỹ thuật, chủ đầu tư thường chỉ làm việc trực tiếp với nhà thầu chính, yêu cầu khắc phục. Nhà thầu chính buộc phải huy động nguồn lực (có thể chính là nhà thầu phụ gây lỗi) để sửa chữa theo yêu cầu.
-
Trong nhiều trường hợp, các nhà thầu phụ không đủ năng lực tài chính để tự khắc phục hoặc bồi thường thiệt hại lớn, khiến nhà thầu chính phải “gánh thay”, sau đó mới tiến hành truy đòi trách nhiệm với nhà thầu phụ (qua thương lượng hoặc khởi kiện).
-
Nếu công việc của nhà thầu phụ được thực hiện không đúng theo chỉ đạo của nhà thầu chính, hoặc lỗi phát sinh do thiết kế không phù hợp từ đơn vị tư vấn, thì cần xem xét yếu tố lỗi phối hợp, từ đó chia sẻ trách nhiệm giữa các bên liên quan.
2.3. Trường hợp trách nhiệm liên đới hoặc không rõ ràng
Không ít trường hợp trên thực tế xảy ra tranh cãi như:
-
Lỗi từ thiết kế không khả thi, nhưng nhà thầu chính không kịp điều chỉnh hoặc không hướng dẫn cụ thể nhà thầu phụ.
-
Thi công sai do không có hồ sơ bản vẽ thi công chi tiết, hoặc nhà thầu phụ tự xử lý hiện trường không báo cáo.
Trong các tình huống này, việc xác định rõ trách nhiệm cần dựa vào hồ sơ hiện trường (biên bản giao nhận công việc, nhật ký thi công, hồ sơ thiết kế được phê duyệt, báo cáo giám sát...), đồng thời có thể áp dụng nguyên tắc lỗi hỗn hợp hoặc lỗi chính – lỗi phụ theo pháp luật dân sự.
3. Giải pháp phòng ngừa và xử lý khi nhà thầu phụ gây lỗi
Để giảm thiểu rủi ro và xử lý hiệu quả lỗi từ nhà thầu phụ, các bên liên quan cần xây dựng hệ thống hợp tác và kiểm soát rõ ràng, chuyên nghiệp ngay từ đầu dự án.
3.1. Xây dựng hợp đồng thầu phụ chặt chẽ
Hợp đồng giữa nhà thầu chính và nhà thầu phụ cần:
-
Ràng buộc trách nhiệm pháp lý rõ ràng, bao gồm nghĩa vụ thi công đúng kỹ thuật, tiến độ, tiêu chuẩn vật liệu, an toàn lao động…
-
Quy định cụ thể về bảo hành, sửa chữa khi có lỗi, bồi thường thiệt hại, cũng như quyền của nhà thầu chính được tạm dừng hoặc chấm dứt hợp đồng nếu nhà thầu phụ vi phạm nghiêm trọng.
-
Cam kết phối hợp với các bên liên quan, tuân thủ hướng dẫn kỹ thuật và trình tự kiểm tra chất lượng, nghiệm thu công việc.
3.2. Tăng cường kiểm soát thi công và giám sát chéo
-
Nhà thầu chính cần phân công cán bộ giám sát thường xuyên tại hiện trường, đặc biệt đối với các công việc phức tạp do nhà thầu phụ đảm nhận.
-
Cần thiết lập hệ thống nghiệm thu nội bộ từng phần, chỉ khi đạt yêu cầu mới cho phép thực hiện bước tiếp theo. Điều này giúp phát hiện lỗi sớm và tránh hậu quả dây chuyền.
-
Tư vấn giám sát của chủ đầu tư cũng phải có trách nhiệm đánh giá chất lượng phần việc của nhà thầu phụ (qua đại diện nhà thầu chính), tránh bỏ lọt sai sót.
3.3. Lập nhật ký công trình và hồ sơ hiện trường đầy đủ
Việc lưu trữ nhật ký thi công, biên bản bàn giao, hướng dẫn kỹ thuật, các điều chỉnh phát sinh... sẽ là cơ sở pháp lý quan trọng nếu có tranh chấp. Đây cũng là công cụ để:
-
Xác minh nguyên nhân lỗi thuộc về ai;
-
Chứng minh nhà thầu chính đã giao nhiệm vụ đúng quy định;
-
Tính toán mức độ thiệt hại và trách nhiệm bồi thường.
3.4. Cơ chế xử lý linh hoạt và phòng ngừa rủi ro pháp lý
-
Nên xây dựng cơ chế xử lý sự cố tại công trường nhanh gọn, không chờ đợi biên bản pháp lý đầy đủ mới xử lý. Điều này giúp giảm thiểu ảnh hưởng dây chuyền đến tiến độ.
-
Mua bảo hiểm xây dựng, đặc biệt bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho nhà thầu, là một công cụ giảm rủi ro pháp lý và tài chính trong trường hợp lỗi phát sinh từ nhà thầu phụ hoặc bên thứ ba.
Việc xác định rõ trách nhiệm khi nhà thầu phụ gây lỗi là rất quan trọng để đảm bảo chất lượng, tiến độ và an toàn của dự án xây dựng. Các bên liên quan cần hợp tác chặt chẽ, tuân thủ hợp đồng và quy định pháp luật để xử lý hiệu quả các tình huống phát sinh. Việc xây dựng một môi trường làm việc chuyên nghiệp và minh bạch sẽ giúp giảm thiểu rủi ro và nâng cao hiệu quả của dự án.
GIỚI THIỆU ĐƠN VỊ CUNG CẤP DỊCH VỤ TƯ VẤN THIẾT KẾ & THI CÔNG UY TÍN
Tầm quan trọng của các đơn vị thi công là không thể phủ nhận, uy tín của họ sẽ đảm bảo chất lượng và tính thẩm mỹ cho công trình của bạn. Hiện nay, có rất nhiều đơn vị cung cấp dịch vụ thiết kế và thi công để đáp ứng nhu cầu xây dựng ngày càng tăng cao tại nước ta. Do đó, việc tìm kiếm một đơn vị uy tín không phải là điều dễ dàng và đòi hỏi bạn phải dành thời gian tìm hiểu. Trong quá trình lựa chọn, bạn cần tìm hiểu thật kỹ và đảm bảo rằng đơn vị đi cùng phải có chuyên môn cao, nhiều năm kinh nghiệm, có hợp đồng ký kết rõ ràng, chi phí minh bạch,... Để giúp khách hàng tiết kiệm thời gian tìm kiếm, Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Hưng Nghiệp Phú tự tin rằng sẽ là sự lựa chọn tốt nhất dành cho bạn.
Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Hưng Nghiệp Phú với sứ mệnh cung cấp các giải pháp và dịch vụ tốt nhất, xây dựng cộng đồng thịnh vượng cùng khách hàng, Hưng Nghiệp Phú đang từng bước khẳng định thương hiệu của mình thông qua sự hợp tác chân thành, với đội ngũ lãnh đạo có năng lực đạo đức, sáng tạo, chuyên môn cao và tầm nhìn chiến lược. Hưng Nghiệp Phú sở hữu đội ngũ nhân viên lành nghề, trình độ cao sẽ mang đến cho khách hàng những công nghệ chất lượng tốt nhất.
Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Hưng Nghiệp Phú - chuyên thi công các công trình dân dụng và công nghiệp. Chúng tôi mong muốn đồng hành cùng khách hàng trong các dự án xây dựng cũng như các thủ tục liên tục như sơ đồ quy hoạch, xin giấy phép xây dựng, hoàn thiện thủ tục, xin cấp chứng chỉ phòng cháy chữa cháy,... Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào hoặc đang có nhu cầu thiết kế, hoàn thiện thủ tục, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn miễn phí!
>>> Xem thêm:
_____________________
THÔNG TIN LIÊN HỆ HỢP TÁC:
Facebook: Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Hưng Nghiệp Phú (興業富)
Đường dây nóng: 1800.3368 (Miễn phí)
Trang web: xaydunghungnghiepphu.com
Gmail: kinhdoanh01@xaydunghungnghiepphu.com
Địa chỉ: Số 2034D, tổ 22, Ấp Phước Thái, P. Thái Hòa, TP. Tân Uyên, Tỉnh Bình Dương
------
Nguồn: Tổng hợp từ Internet
