HỆ THỐNG GIẰNG MÓNG TRONG NHÀ XƯỞNG: BỐ TRÍ THẾ NÀO LÀ ĐÚNG?
Trong thiết kế kết cấu nhà xưởng công nghiệp, móng và hệ giằng móng thường là phần ít được chú ý hơn so với các kết cấu phía trên như khung thép, mái, tường bao… Tuy nhiên, xét về mặt ổn định tổng thể và độ bền công trình, hệ thống giằng móng lại đóng vai trò vô cùng quan trọng. Một hệ giằng móng được thiết kế và bố trí hợp lý không những giúp đảm bảo khả năng chịu lực ngang, chống lật cho công trình mà còn hạn chế lún lệch, bảo vệ tính toàn vẹn của móng cột và cả hệ khung thép phía trên.
Trong phạm vi bài viết này, chúng tôi sẽ phân tích chi tiết về chức năng của giằng móng, các loại giằng phổ biến, nguyên tắc bố trí đúng kỹ thuật, và những lưu ý quan trọng trong quá trình thi công để đảm bảo chất lượng và hiệu quả của hệ thống này.
1. Giằng móng là gì?
Giằng móng là các dầm bê tông cốt thép (thường là tiết diện hình chữ nhật hoặc hình vuông), có chức năng liên kết giữa các đài móng hoặc móng đơn. Giằng có thể được đặt theo cả hai phương chính của công trình: phương dọc (song song trục nhà) và phương ngang (vuông góc với trục nhà).
Mặc dù giằng móng không trực tiếp chịu tải trọng thẳng đứng từ công trình phía trên như cột, dầm, sàn, nhưng lại chịu vai trò rất lớn trong việc phân phối lực ngang, ổn định vị trí trục cột, giảm chênh lệch lún giữa các móng và làm điểm tựa cho một số hạng mục phụ như tường xây, vách ngăn, sàn kỹ thuật.
2. Chức năng của hệ thống giằng móng
2.1. Liên kết các móng thành một hệ thống thống nhất
Trong nhà xưởng, các móng thường là móng đơn hoặc móng cọc đài thấp, chịu tải trọng tập trung từ cột thép. Nếu không có giằng, mỗi móng sẽ làm việc độc lập, dẫn đến khả năng lún lệch giữa các móng, gây nghiêng cột và phá hoại kết cấu khung thép.
Việc bố trí giằng giúp “ràng buộc” các móng lại với nhau, tạo thành một hệ móng đồng bộ có khả năng làm việc cùng lúc và hỗ trợ lẫn nhau khi có tải trọng bất thường.
2.2. Chống chuyển vị ngang do tải trọng gió, máy móc
Trong nhà xưởng lớn, đặc biệt là các nhà xưởng cao, hệ khung thép chịu ảnh hưởng rất lớn của tải trọng gió. Các tải trọng ngang này được truyền từ cột xuống móng. Hệ giằng móng có nhiệm vụ truyền lực ngang sang các móng lân cận, đảm bảo móng không bị “trượt” hoặc lật.
Ngoài ra, trong các xưởng có lắp đặt thiết bị công nghiệp nặng, máy móc vận hành gây dao động, rung động cũng tác động lực ngang rất lớn lên kết cấu móng. Hệ giằng móng chính là lớp bảo vệ đầu tiên chống lại các chuyển động bất thường đó.
2.3. Tăng độ cứng và giảm biến dạng tổng thể công trình
Một hệ móng có giằng sẽ có độ cứng tổng thể lớn hơn nhiều so với các móng riêng lẻ. Độ cứng này đặc biệt cần thiết trong công trình có khẩu độ lớn, chiều cao cao, hoặc nằm trên nền đất yếu, có nguy cơ lún lệch không đều.
Giằng giúp các móng phân phối lại nội lực và biến dạng, từ đó giảm thiểu sự khác biệt lún giữa các trục, nâng cao độ bền lâu dài của công trình.
3. Các loại giằng móng trong công trình nhà xưởng
Tùy vào đặc điểm kiến trúc, kết cấu và điều kiện địa chất, hệ giằng móng có thể được thiết kế theo các dạng sau:
3.1. Giằng móng theo phương dọc
Giằng được bố trí chạy song song với chiều dài nhà, nối các móng theo hàng cột. Đây là loại giằng bắt buộc phải có trong các nhà xưởng lớn hoặc kết cấu thép có độ cao từ trung bình trở lên.
3.2. Giằng móng theo phương ngang
Giằng nối giữa các trục móng theo phương ngang của nhà. Chúng giúp phân phối tải trọng ngang đều hơn, đồng thời tạo ổn định hình học cho hệ móng.
3.3. Giằng chéo hoặc giằng mềm
Được sử dụng trong các vị trí đặc biệt như khu vực chuyển khối, thay đổi cao độ móng, hoặc tại khe lún. Giằng chéo giúp phân phối lực hiệu quả và chống chuyển vị xoắn tại các nút giao kết cấu phức tạp.
4. Nguyên tắc bố trí giằng móng đúng kỹ thuật
Việc bố trí giằng móng cần tuân thủ một số nguyên tắc kỹ thuật nhất định để đảm bảo hiệu quả làm việc, dễ thi công và tiết kiệm chi phí:
4.1. Giằng phải được bố trí liên tục trên tất cả các trục cột
Mỗi cột trong hệ kết cấu cần được “neo” vào ít nhất một giằng theo phương ngang và một giằng theo phương dọc. Điều này giúp tránh hiện tượng cột “đứng độc lập”, dễ xảy ra dịch chuyển khi thi công hoặc chịu lực.
4.2. Bố trí giằng trước khi dựng cột thép
Thứ tự thi công hợp lý là: định vị móng – đặt bulong neo – đổ bê tông móng – lắp dựng giằng móng – dựng cột thép. Nếu dựng cột khi chưa có giằng, rất dễ gây sai lệch trục hoặc thiếu độ ổn định tạm thời khi chưa liên kết giằng mái.
4.3. Cao độ giằng thấp hơn hoặc bằng cốt nền hoàn thiện
Giằng móng nên đặt thấp để không ảnh hưởng đến hệ thống nền nhà xưởng. Trường hợp giằng nằm trên cốt nền, phải được tính toán chịu tải trọng từ xe nâng, máy móc hoặc lớp sàn phía trên.
4.4. Tiết diện giằng phù hợp với tải trọng và khẩu độ
Thông thường, giằng móng có chiều cao từ 300mm đến 600mm, bề rộng từ 200mm đến 400mm. Cốt thép bố trí tối thiểu 4 thanh dọc (D16 – D25), đai phi 6a150 hoặc 8a200 tùy khẩu độ.
Trong nhà xưởng có tải trọng ngang lớn (gió, thiết bị), cần tăng kích thước giằng hoặc bổ sung thép chủ theo phương truyền lực.
4.5. Giằng phải liên kết trực tiếp vào móng và cột
Thép chủ của giằng cần được neo trực tiếp vào đài móng (móc L hoặc nối chồng đúng quy phạm) và liên kết với thép cột. Không được phép để giằng “treo hờ” hoặc chỉ dính vào lớp bê tông không có móc thép.
5. Những sai lầm thường gặp khi thiết kế và thi công giằng móng
5.1. Bỏ qua giằng móng vì “không tải”
Nhiều công trình cho rằng giằng móng không chịu tải trọng trực tiếp nên bỏ qua để tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, việc này làm giảm độ ổn định của toàn bộ công trình, đặc biệt là với nhà xưởng cao, lắp máy lớn hoặc có tải trọng ngang.
5.2. Thi công giằng móng sau khi đã dựng khung thép
Một số nhà thầu “đổ bê tông giằng sau” để thuận tiện thi công cột thép. Điều này gây mất liên kết giữa giằng – móng – cột, làm giảm khả năng truyền lực và làm suy yếu hệ kết cấu móng.
5.3. Bố trí giằng sai trục hoặc sai cao độ
Việc không kiểm tra cao độ, vị trí trục trước khi đổ giằng dẫn đến giằng bị vênh lệch, ảnh hưởng đến lắp dựng sàn, nền, và cản trở lắp máy.
6. Một số lưu ý khi thiết kế và thi công giằng móng
-
Kiểm tra kỹ hồ sơ địa chất để đánh giá nguy cơ lún lệch trước khi quyết định bố trí giằng.
-
Sử dụng bản vẽ thi công chi tiết thể hiện đầy đủ vị trí, kích thước và thép giằng.
-
Thi công đồng bộ móng và giằng để đảm bảo độ chính xác.
-
Nghiệm thu giằng móng phải kiểm tra cả cốt thép, kích thước hình học và độ liên kết với móng.
8. Kết luận
Hệ thống giằng móng là một phần không thể thiếu trong bất kỳ công trình nhà xưởng công nghiệp nào. Việc bố trí giằng đúng kỹ thuật giúp đảm bảo ổn định, tăng độ bền kết cấu, giảm rủi ro lún lệch và hỗ trợ tối ưu cho giai đoạn lắp dựng kết cấu thép phía trên.
Một thiết kế nhà xưởng tốt không chỉ nằm ở kết cấu mái hay vật liệu tiên tiến, mà còn bắt đầu từ nền móng vững chắc và hệ giằng khoa học.
GIỚI THIỆU ĐƠN VỊ CUNG CẤP DỊCH VỤ TƯ VẤN THIẾT KẾ & THI CÔNG UY TÍN
Tầm quan trọng của các đơn vị thi công là không thể phủ nhận, uy tín của họ sẽ đảm bảo chất lượng và tính thẩm mỹ cho công trình của bạn. Hiện nay, có rất nhiều đơn vị cung cấp dịch vụ thiết kế và thi công để đáp ứng nhu cầu xây dựng ngày càng tăng cao tại nước ta. Do đó, việc tìm kiếm một đơn vị uy tín không phải là điều dễ dàng và đòi hỏi bạn phải dành thời gian tìm hiểu. Trong quá trình lựa chọn, bạn cần tìm hiểu thật kỹ và đảm bảo rằng đơn vị đi cùng phải có chuyên môn cao, nhiều năm kinh nghiệm, có hợp đồng ký kết rõ ràng, chi phí minh bạch,... Để giúp khách hàng tiết kiệm thời gian tìm kiếm, Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Hưng Nghiệp Phú tự tin rằng sẽ là sự lựa chọn tốt nhất dành cho bạn.
Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Hưng Nghiệp Phú với sứ mệnh cung cấp các giải pháp và dịch vụ tốt nhất, xây dựng cộng đồng thịnh vượng cùng khách hàng, Hưng Nghiệp Phú đang từng bước khẳng định thương hiệu của mình thông qua sự hợp tác chân thành, với đội ngũ lãnh đạo có năng lực đạo đức, sáng tạo, chuyên môn cao và tầm nhìn chiến lược. Hưng Nghiệp Phú sở hữu đội ngũ nhân viên lành nghề, trình độ cao sẽ mang đến cho khách hàng những công nghệ chất lượng tốt nhất.
Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Hưng Nghiệp Phú - chuyên thi công các công trình dân dụng và công nghiệp. Chúng tôi mong muốn đồng hành cùng khách hàng trong các dự án xây dựng cũng như các thủ tục liên tục như sơ đồ quy hoạch, xin giấy phép xây dựng, hoàn thiện thủ tục, xin cấp chứng chỉ phòng cháy chữa cháy,... Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào hoặc đang có nhu cầu thiết kế, hoàn thiện thủ tục, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn miễn phí!
>>> Xem thêm:
_____________________
THÔNG TIN LIÊN HỆ HỢP TÁC:
Facebook: Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Hưng Nghiệp Phú (興業富)
Đường dây nóng: 1800.3368 (Miễn phí)
Trang web: xaydunghungnghiepphu.com
Gmail: kinhdoanh01@xaydunghungnghiepphu.com
Địa chỉ: Số 2034D, tổ 22, Ấp Phước Thái, P. Thái Hòa, TP. Tân Uyên, Tỉnh Bình Dương
------
Nguồn: Tổng hợp từ Internet
