CÁC PHƯƠNG ÁN CẤP GIÓ TƯƠI CHO KHÔNG GIAN KÍN: PHÂN TÍCH KỸ THUẬT VÀ ỨNG DỤNG THỰC TIỄN
Trong thiết kế hệ thống HVAC (Heating, Ventilation, and Air Conditioning), cấp gió tươi (fresh air supply) là yếu tố tối quan trọng giúp duy trì chất lượng không khí trong nhà (Indoor Air Quality – IAQ), sức khỏe người sử dụng và hiệu quả vận hành hệ thống. Đặc biệt trong các không gian kín, không có khả năng thông gió tự nhiên, việc thiết kế phương án cấp gió tươi hợp lý đóng vai trò quyết định nhằm:
-
Cung cấp đủ oxy và loại bỏ khí CO₂ tích tụ
-
Giảm nồng độ các khí độc hại, mùi khó chịu và bụi bẩn
-
Kiểm soát độ ẩm, nhiệt độ, tạo môi trường làm việc và sinh hoạt lý tưởng
-
Tuân thủ các tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế về an toàn sức khỏe
Tuy nhiên, việc cấp gió tươi không chỉ đơn giản là đưa không khí ngoài trời vào phòng, mà còn cần tối ưu hóa về lưu lượng, nhiệt độ, độ ẩm, áp suất, và khả năng lọc sạch sao cho phù hợp với từng loại không gian kín khác nhau.
1. Tiêu chuẩn và yêu cầu về gió tươi trong không gian kín
1.1. Lưu lượng gió tươi tiêu chuẩn
Việc xác định lưu lượng gió tươi cần thiết phụ thuộc vào loại công trình, mật độ người sử dụng và chức năng không gian. Một số tiêu chuẩn phổ biến bao gồm:
|
Tiêu chuẩn |
Lưu lượng gió tươi (m³/h/người) |
Lưu lượng gió tươi (CFM/người) |
|---|---|---|
|
TCVN 5687:2010 |
20 – 30 |
12 – 18 |
|
ASHRAE 62.1 |
7 – 12 |
15 – 25 |
|
QCVN 06:2022/BXD |
≥ 30 |
≥ 18 |
Lưu lượng này thường được điều chỉnh theo số người dự kiến có mặt cùng lúc trong phòng hoặc theo thể tích không gian (tối thiểu 0.35 ACH – Air Change per Hour trong phòng kín).
1.2. Yêu cầu về nhiệt độ, độ ẩm, áp suất
-
Nhiệt độ gió tươi: Gần bằng nhiệt độ môi trường ngoài trời, hoặc được xử lý làm lạnh/làm ấm để phù hợp nhiệt độ phòng.
-
Độ ẩm: Cần kiểm soát ở mức 40-60% để đảm bảo sự thoải mái và hạn chế nấm mốc.
-
Áp suất: Cân bằng áp suất phòng rất quan trọng để tránh gió tươi tràn ngược, khí độc xâm nhập hoặc áp suất quá cao gây khó chịu.
1.3. Kiểm soát chất lượng không khí (lọc bụi, khử mùi)
-
Bộ lọc khí (lọc thô đến lọc tinh HEPA, than hoạt tính…) được sử dụng để loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn, virus và các khí độc hại có thể đi theo dòng gió tươi.
2. Các phương án cấp gió tươi cho không gian kín
Dưới đây là phân tích kỹ thuật và ưu nhược điểm của các phương án thường được áp dụng trong thiết kế HVAC.
2.1. Phương án 1: Cấp gió tươi trực tiếp bằng quạt thổi – hút riêng biệt
-
Quạt hút lấy không khí từ ngoài trời, qua bộ lọc sơ cấp (lọc bụi thô), sau đó thổi trực tiếp vào không gian kín.
-
Có thể có hệ thống đường ống gió riêng biệt hoặc thổi thẳng vào khu vực cần thông gió.
-
Quạt hút thải khí bẩn được lắp đặt tại vị trí khác để tạo lưu thông.
Ưu điểm
-
Thiết kế đơn giản, chi phí đầu tư thấp.
-
Dễ dàng thi công, bảo trì, sửa chữa.
-
Phù hợp với các không gian ít yêu cầu điều kiện nhiệt độ gió tươi như nhà kho, phòng kỹ thuật, WC.
Hạn chế
-
Không kiểm soát được nhiệt độ và độ ẩm gió tươi.
-
Không lọc sạch được bụi mịn và vi sinh vật tốt.
-
Tiếng ồn có thể lớn nếu không thiết kế giảm thanh hợp lý.
-
Không phù hợp với không gian yêu cầu môi trường điều hòa nghiêm ngặt.
2.2. Phương án 2: Cấp gió tươi qua hệ thống AHU (Air Handling Unit)
-
Gió tươi được cấp vào buồng trộn (mixing box) của AHU, trộn với gió hồi và được làm lạnh hoặc làm ấm, lọc sạch trước khi phân phối vào phòng qua hệ thống ống gió.
-
Thường kết hợp quạt ly tâm hiệu suất cao và hệ thống lọc đa cấp.
Ưu điểm
-
Kiểm soát được nhiệt độ, độ ẩm và chất lượng không khí theo yêu cầu.
-
Hệ thống lọc hiệu quả, đảm bảo sạch bụi và vi sinh.
-
Dễ dàng tích hợp các thiết bị xử lý không khí khác như UV, máy khử trùng.
Hạn chế
-
Chi phí đầu tư và vận hành cao hơn.
-
Cần không gian lắp đặt buồng AHU và đường ống gió lớn.
-
Thiết kế và bảo trì phức tạp.
2.3. Phương án 3: Hệ thống ERV/HRV – Trao đổi nhiệt và năng lượng
-
ERV (Energy Recovery Ventilator) và HRV (Heat Recovery Ventilator) là thiết bị trao đổi nhiệt giữa luồng gió tươi và gió thải.
-
Luồng gió tươi đi qua bộ trao đổi nhiệt hấp thụ hoặc tỏa nhiệt từ luồng gió thải, giảm tải cho hệ thống HVAC.
Ưu điểm
-
Tiết kiệm năng lượng đáng kể, giảm chi phí vận hành.
-
Giữ nhiệt độ, độ ẩm trong giới hạn lý tưởng cho gió tươi.
-
Tăng hiệu quả lọc khí, giảm ô nhiễm và mùi hôi.
Hạn chế
-
Chi phí đầu tư ban đầu lớn.
-
Yêu cầu bảo trì thường xuyên để đảm bảo hiệu quả trao đổi nhiệt.
-
Không phù hợp với các khu vực có khí thải độc hại hoặc bụi bẩn nặng.
2.4. Phương án 4: Cấp gió tươi kết hợp hệ thống quạt thông gió cưỡng bức
-
Hệ thống gồm quạt cấp gió tươi và quạt hút khí thải được bố trí ở các vị trí đối diện trong không gian kín.
-
Tạo lưu thông cưỡng bức giúp không khí được thay mới liên tục.
Ưu điểm
-
Hiệu quả cho các không gian dài, hẹp, như hành lang, tầng hầm, nhà xe kín.
-
Cân bằng áp suất và luồng khí dễ dàng kiểm soát.
-
Dễ dàng tích hợp với hệ thống cảm biến CO₂ hoặc áp suất để điều khiển tự động.
Hạn chế
-
Cần tính toán lưu lượng và vị trí quạt hợp lý để tránh hiện tượng gió tươi không được phân phối đều.
-
Độ ồn do quạt gây ra có thể ảnh hưởng đến môi trường xung quanh nếu không xử lý chống ồn tốt.
2.5. Phương án 5: Thông gió tự nhiên kết hợp quạt hút hỗ trợ
-
Sử dụng cửa sổ, giếng trời, hoặc các khe thông gió để tận dụng lực đẩy nhiệt (hiệu ứng ống khói) hoặc gió ngoài trời.
-
Quạt hút được lắp đặt hỗ trợ tạo lưu thông cưỡng bức khi lưu lượng gió tự nhiên không đủ.
Ưu điểm
-
Tiết kiệm năng lượng tối đa.
-
Thân thiện môi trường, giảm khí thải carbon.
-
Chi phí đầu tư thấp.
Hạn chế
-
Lưu lượng gió tự nhiên phụ thuộc nhiều vào điều kiện khí hậu và kiến trúc công trình.
-
Khó kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm và chất lượng gió tươi.
-
Không phù hợp với các không gian yêu cầu điều kiện ổn định và chính xác.
3. Các yếu tố kỹ thuật cần lưu ý khi thiết kế cấp gió tươi
3.1. Xác định lưu lượng gió tươi đúng chuẩn
-
Cần dựa trên số người sử dụng, chức năng không gian, thời gian sử dụng, mật độ người.
-
Dự phòng lưu lượng theo tiêu chuẩn quốc tế và quy định địa phương.
3.2. Bố trí điểm cấp và điểm hút hợp lý
-
Tránh tạo dòng khí ngắn, không khí không lưu thông đầy đủ.
-
Điểm cấp gió nên đặt xa khu vực phát sinh mùi hoặc khí độc.
-
Điểm hút khí thải đặt tại vị trí thấp hơn hoặc nơi tích tụ khí bẩn.
3.3. Kiểm soát áp suất phòng
-
Tránh áp suất dư hoặc áp suất âm làm khó chịu người sử dụng.
-
Dùng hệ thống cửa, cửa gió hồi để cân bằng áp suất.
3.4. Lọc khí và xử lý không khí
-
Bộ lọc từ thô đến tinh (MERV rating) cần thiết để đảm bảo chất lượng gió tươi.
-
Có thể trang bị thêm hệ thống diệt khuẩn, khử mùi bằng UV hoặc than hoạt tính.
3.5. Tiếng ồn và rung động
-
Lựa chọn quạt cấp và hút có độ ồn thấp.
-
Lắp đặt hộp giảm thanh, miếng đệm chống rung.
-
Thiết kế ống gió, cửa gió giảm tiếng ồn và gió lùa.
4. Ứng dụng thực tế và ví dụ thiết kế
4.1. Văn phòng làm việc kín
-
Dùng AHU cấp gió tươi trộn gió hồi.
-
Lưu lượng gió tươi theo chuẩn ASHRAE 62.1 khoảng 10 L/s/người.
-
Bố trí cửa gió cấp và cửa gió hồi hợp lý, kết hợp cảm biến CO₂ tự động điều chỉnh lưu lượng gió.
4.2. Phòng họp không có cửa sổ
-
Cấp gió tươi bằng ERV/HRV để tiết kiệm năng lượng.
-
Thiết kế quạt hút thải đặt ở vị trí phù hợp, đảm bảo thay không khí liên tục.
-
Lắp đặt hệ thống lọc HEPA nếu cần chất lượng không khí cao.
4.3. Hầm để xe ngầm
-
Hệ thống cấp gió tươi và hút khí bẩn cưỡng bức.
-
Lưu lượng gió tươi tối thiểu 6 ACH.
-
Quạt cấp gió phải có kích thước lớn, độ ồn thấp và hệ thống giảm thanh.
Việc lựa chọn phương án cấp gió tươi cho không gian kín cần dựa trên phân tích kỹ thuật, điều kiện thực tế công trình và mục tiêu vận hành dài hạn. Một giải pháp tốt không chỉ đáp ứng đủ yêu cầu về lưu lượng và chất lượng không khí mà còn tối ưu về năng lượng, chi phí và bảo trì. Thiết kế cấp gió tươi hiệu quả là sự kết hợp hài hòa giữa kỹ thuật, kiến trúc và nhu cầu sử dụng thực tế, đảm bảo môi trường sống và làm việc an toàn, khỏe mạnh.
GIỚI THIỆU ĐƠN VỊ CUNG CẤP DỊCH VỤ TƯ VẤN THIẾT KẾ & THI CÔNG UY TÍN
Tầm quan trọng của các đơn vị thi công là không thể phủ nhận, uy tín của họ sẽ đảm bảo chất lượng và tính thẩm mỹ cho công trình của bạn. Hiện nay, có rất nhiều đơn vị cung cấp dịch vụ thiết kế và thi công để đáp ứng nhu cầu xây dựng ngày càng tăng cao tại nước ta. Do đó, việc tìm kiếm một đơn vị uy tín không phải là điều dễ dàng và đòi hỏi bạn phải dành thời gian tìm hiểu. Trong quá trình lựa chọn, bạn cần tìm hiểu thật kỹ và đảm bảo rằng đơn vị đi cùng phải có chuyên môn cao, nhiều năm kinh nghiệm, có hợp đồng ký kết rõ ràng, chi phí minh bạch,... Để giúp khách hàng tiết kiệm thời gian tìm kiếm, Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Hưng Nghiệp Phú tự tin rằng sẽ là sự lựa chọn tốt nhất dành cho bạn.
Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Hưng Nghiệp Phú với sứ mệnh cung cấp các giải pháp và dịch vụ tốt nhất, xây dựng cộng đồng thịnh vượng cùng khách hàng, Hưng Nghiệp Phú đang từng bước khẳng định thương hiệu của mình thông qua sự hợp tác chân thành, với đội ngũ lãnh đạo có năng lực đạo đức, sáng tạo, chuyên môn cao và tầm nhìn chiến lược. Hưng Nghiệp Phú sở hữu đội ngũ nhân viên lành nghề, trình độ cao sẽ mang đến cho khách hàng những công nghệ chất lượng tốt nhất.
Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Hưng Nghiệp Phú - chuyên thi công các công trình dân dụng và công nghiệp. Chúng tôi mong muốn đồng hành cùng khách hàng trong các dự án xây dựng cũng như các thủ tục liên tục như sơ đồ quy hoạch, xin giấy phép xây dựng, hoàn thiện thủ tục, xin cấp chứng chỉ phòng cháy chữa cháy,... Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào hoặc đang có nhu cầu thiết kế, hoàn thiện thủ tục, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn miễn phí!
>>> Xem thêm:
_____________________
THÔNG TIN LIÊN HỆ HỢP TÁC:
Facebook: Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Hưng Nghiệp Phú (興業富)
Đường dây nóng: 1800.3368 (Miễn phí)
Trang web: xaydunghungnghiepphu.com
Gmail: kinhdoanh01@xaydunghungnghiepphu.com
Địa chỉ: Số 2034D, tổ 22, Ấp Phước Thái, P. Thái Hòa, TP. Tân Uyên, Tỉnh Bình Dương
------
Nguồn: Tổng hợp từ Internet
